Czym są nowalijki i czy warto je jeść? Wszystko, co musisz wiedzieć o wiosennych warzywach

Każdego roku spotkać możemy dość tajemniczo brzmiącą nazwę – nowalijki. Zazwyczaj spotykamy się z nimi, gdy pojawiają się różne przepisy z wykorzystaniem sezonowych produktów wiosną. Nowalijki to bowiem nic innego jak wiosenne warzywa, które najświeższe i najlepsze są właśnie w drugim kwartale roku. Okazuje się, że mają wiele cennych właściwości odżywczych, dla których warto je włączyć do diety. Nie można jednak z nimi przesadzać, bowiem ich jedzenie może być także nieco ryzykowne. Podpowiadamy, czym tak naprawdę są nowalijki, jakie to warzywa, dlaczego warto włączyć je do swojej diety i… kiedy sadzić nowalijki.

Zobacz także:  Przesilenie wiosenne ci doskwiera? Sprawdź, co jeść, żeby mieć więcej energii

Nowalijki – co to takiego?

Nowalijki swoją nazwę wzięły od „nowych warzyw”. Oznacza to takie warzywa, które po raz pierwszy pojawiają się na rynku i dlatego ich występowanie przypada na wczesną wiosnę.

Redakcja poleca

Masz ochotę na lekką i smaczną zupę? Wypróbuj minestrone!

Przepis na makaron z warzywami w wersji klasycznej. Idealny dla osób na diecie!

Polskie nowalijki są w sprzedaży w dwóch etapach. Najpierw pojawiają się te szklarniowe, które kupić możemy już na przełomie marca i maja. Następnie od maja do czerwca możemy dostać na targu pyszne, pachnące nowalijki, wyhodowane na wolnym powietrzu.

No i właśnie w tych dwóch przypadkach jest znacząca różnica, jeżeli będziemy chcieli sobie odpowiedzieć na pytanie, czy warto jeść nowalijki. Te szklarniowe często bowiem są hodowane w sztucznych warunkach, a to oznacza, że mogą być nawożone nawozami azotowymi. Nowalijki z upraw ekologicznych natomiast nie zawierają pozostałości sztucznych nawozów i pestycydów. Warto jednak wziąć pod uwagę, że w obu przypadkach możemy trafić na te zdrowe i szkodliwe produkty – wszystko zależy od hodowców.

Najlepiej sprawdzają się oczywiście nowalijki, które sami wyhodowujemy w ogródku lub na balkonie. Nie jest to skomplikowane, wystarczy wiedzieć, kiedy je posadzić, co również podpowiadamy w artykule.

Zobacz także: 3 sprawdzone przepisy na szparagi zielone. Odkryj ich smak na nowo!

Nowalijki – jakie to warzywa?

Zanim przejdziemy do tego, jakie są właściwości odżywcze nowalijek, a także jak mogą nam one zaszkodzić, warto w ogóle zdać sobie sprawę z tego, jakie warzywa wchodzą w ich skład. Najpopularniejsze nowalijki to:

• sałaty
• rzodkiewki
• pomidory
• ogórki
• szczypiorek
• rzeżucha
• natka pietruszki
• cebula dymka

Zobacz także:  Litewski czy ogórkowy? Wybieramy najlepszy chłodnik

Nowalijki – czy jeść? Dlaczego warto wprowadzić je do diety?

Każdy z tych produktów jest pyszny, bowiem ma delikatny, a jednocześnie świeży smak. I każdy z nich ma inne właściwości odżywcze, dla których warto jeść nowalijki. Przedstawiamy plusy i minusy każdego z tych warzyw.

Sałata:

• Chlorofil w niej zawarty ma działanie bakteriobójcze.
• Przyspiesza gojenie ran.
• Chroni przed zarazkami.
• Ma silne przeciwutleniacze, które zapobiegają zwyrodnieniu plamki żółtej.

Rzodkiewka:

• Ma działanie antynowotworowe.
• Przyspiesza przemianę materii.
• Ma dużą zawartość kwasu foliowego.
• Ma mało kalorii.   
• Działa żółciopędnie, przez co może podrażniać w przypadku chorób żołądka, przełyku i pęcherzyka żółciowego, jednocześnie powodując ból i pieczenie.
• U wielu wywołuje zgagę.  

Pomidor:

• Są bogate w witaminy C i E oraz beta-karoten, a także zawierają witaminy z grup B i K.
• To doskonałe źródło potasu.
• Obniża ciśnienie krwi.
• Ma działanie antynowotworowe.

Ogórek:

• Ma w sobie zawartość jodu.
• Zawiera witaminy z grupy A.
• Ma bardzo mało kalorii.
• Pomaga usuwać nadmiar wody z organizmu.
• Ma bardzo mało witamin i minerałów, zwłaszcza w porównaniu z innymi nowalijkami.
• Zawiera enzymy, które niwelują działanie witaminy C. Dlatego nie warto łączyć go z bogatymi w nią warzywami, zwłaszcza pomidorem, z którym zazwyczaj idzie w parze.

Zobacz także: Przepis na ogórki małosolne jest banalny! My je kochamy!

Szczypiorek:

• Zawiera silną substancję przeciwutleniającą.
• Zapobiega zakrzepom, miażdżycy oraz różnym zakażeniom.
• Ma sporo witamin: C, E, A, B, PP.
• Jest bogatym źródłem jodu.
• Może wywoływać zgagę.

Rzeżucha:

• Ma bardzo dużą zawartość witaminy C.
• Działa moczopędnie i korzystnie wpływa na pracę nerek.
• Neutralizuje rakotwórcze związki w dymie tytoniowym.

Natka pietruszki:

• Jest bogata w witaminę C, dzięki czemu wzmacnia odporność.
• Ma także dużą zawartość witaminy E i beta-karotenu.
• Świetnie wpływa na cerę i wzrok.
• Ma dużą zawartość żelaza.

Cebula dymka:

• Ma bardzo mało kalorii.
• Jest bogata w witaminy: A, C, PP, B1 i B2 oraz beta-karoten i kwas foliowy.

Wszystkie nowalijki mają jeden duży, wspomniany już wcześniej przeze mnie, minus. Chodzi o to, że często niestety stosuje się do nich nawozy sztuczne na bazie azotu. Dlatego nowalijki z niesprawdzonych źródeł mogą być dla nas bardzo szkodliwe.

Najczęściej zbierają się one na marchewkach, sałacie i rzodkiewkach. Przez to, mimo tego iż większość nowalijek ma działanie antynowotworowe, istnieje większe prawdopodobieństwo, że zachorujemy na raka.

Mniej inwazyjnym skutkiem ubocznym spożywania nowalijek są boleści brzucha i żołądka. To właśnie te warzywa najczęściej szkodzą naszemu układowi trawiennemu.

Zobacz także: 4 zdrowe przepisy na młodą kapustę – co można z niej zrobić?

Kiedy sadzić nowalijki?

Dlatego też najlepszym wyjściem z sytuacji jest zasadzenie nowalijek samemu. Wtedy będziemy mieli pewność, że nie zawierają one żadnych szkodliwych substancji chemicznych. Kiedy je zasadzić?

Mało kto o tym wie, ale istnieje terminarz wysiewu poszczególnych warzyw. Poniżej znajdziecie pełną listę wysiewu poszczególnych nowalijek:

• Szczypiorek – od marca do kwietnia
• Szpinak – od marca do kwietnia
• Rzodkiewka – od marca do kwietnia
• Roszponka – od marca do kwietnia
• Jarmuż – od marca do kwietnia
• Groch – od marca do kwietnia
• Por – od marca do kwietnia
• Cebula zwyczajna – od marca do kwietnia
• Pietruszka korzeń – od marca do kwietnia
• Bób – od marca do kwietnia
• Sałata – w kwietniu
• Marchew – od marca do czerwca
• Koper – od marca do września
• Kapusta – od kwietnia do czerwca
• Burak liściowy – od kwietnia do czerwca
• Fasola szparagowa – od końca kwietnia do lipca

Zobacz także: Fasolka szparagowa - gotowanie i przepis. Jak ją przyrządzić, żeby była smaczna i pełnowartościowa? 

Ziemniaki to jedno z tych warzyw, które króluje w polskiej kuchni. Wiesz na ich temat wszystko? Rozwiąż nasz quiz dotyczący właśnie dań z ziemniaków.