Elfickie imiona według „The History of Middle-Earth” Tolkiena

Z tego wpisu dowiesz się wszystkiego na temat elfickich imion, poznasz większość z nich oraz nauczysz się je tworzyć samodzielnie na podstawie przedstawionych przez nas przykładów. Przekonasz się również, że ty także pasujesz do niesamowitego świata J.R.R. Tolkiena! 

Zobacz także: Każdy ma prawo marzyć! Zobacz najpiękniejsze cytaty o marzeniach

Historia Śródziemia J.R.R. Tolkiena - kolebka elfickich imion 

Elfickie imiona nadawane przez Tolkiena stworzeniom zamieszkującym Ardę intrygują wielu ludzi na całym świecie. Wiele osób zgłębia języki wymyślone przez autora i stara się nauczyć tworzyć imiona na ich podstawie. Niektórzy robią to, by zyskać ciekawy nick na forum lub w grze, a inni tworzą własnych bohaterów w swoich opowiadaniach, komiksach, czy blogach. Formułowanie nowych imion elfickich należy jednak rozpocząć od poznania punktu widzenia Tolkiena i historii powstawania jego dzieł. 

J.R.R. Tolkien nie tylko pisał niezwykłe książki, ale zajmować się również językoznawstwem, zaś z wykształcenia był filologiem. Mimo angielskiego pochodzenia szczególnie ukochał sobie języki skandynawskie i to na nich głównie opierał wymyślane przez siebie słowa. Jego mistrzostwo określa fakt, że stworzył niezwykły, magiczny świat, który dopełnił, wymyślając od podstaw języki, którymi porozumiewali się bohaterowie. Każdy z języków stworzonych przez Johna Ronalda Reuela posiada swoją historię oraz zasady tworzenia nowych słów. Do języków znajdujących się w dziełach autora zaliczamy między innymi: 

• Quenejski - Stary Język, 
• Sindariński - Szlachetny Język,
• Adûnaicki - potoczna mowa Numenoru, 
• Westron - Wspólna Mowa, 
• Teleriński - język Morskich Elfów, 
• Doriathiński - rodzony język Luthien, 
• Nandoriński - język Zielonych Elfów, 
• Khuzdulski - tajemny język krasnoludów, 
• Encki - którego motto to “nie mów nic czego nie warto mówić”, 
• Orkowy - podły język do podłych celów, 
• Czarna Mowa - stworzona przez Saurona dla jego niewolników, 
• Valariński - jak połysk mieczy, 
• Rohirricki - język Rohirrimów. 

Zobacz także: Okładki na książki - jak zrobić? Jaką funkcję ma okładka?

Krótka charakterystyka serii „The History of Middle-Earth” 

Historia Śródziemia - kontynentu znajdującego się na świecie zwanym Arda, podzielona jest na trzy okresy: Lata Latarni, Lata Drzew i Lata Słońca. Lata Słońca podzielone są na cztery ery. Książki opowiadające dzieje stworzeń zamieszkujących Ardę nazywane są przez niektórych angielską mitologią, co w porównaniu do mitologii greckiej czy rzymskiej, jasno świadczy o tym jak wielkie i wielowątkowe jest to dzieło. 

Sam autor twierdził, że Śródziemie nie jest światem wymyślonym. Przedstawione przez niego wydarzenia mogły rzeczywiście mieć miejsce na Ziemi kilkadziesiąt lat wstecz, a wykreowana przez niego Arda być może jest po prostu zaginioną rzeczywistością. Autor sagi „The History of Middle-Earth” interesował się również zagadnieniami historycznymi i w jego dziełach można odnaleźć nawiązania do prehistorii. 

Zobacz także: Te imiona przynoszą szczęście. Jak nazwać dziecko, by zapewnić mu udane życie?

Elfickie imiona wymyślone przez Tolkiena 

Poniżej przedstawiamy zbiór imion pojawiających się w książkach Johna Ronalda Reuela Tolkiena. Imiona te były nadawane zarówno elfom, jak i ludziom, smokom, hobbitom, orkom, krasnoludom oraz innym istotom zamieszkującym Śródziemie. Co ciekawe, każde z tych elfickich imion ma swoją historię oraz etymologię, którą można poznać, czytając powieści Tolkiena. 

Zobacz także: Mężczyźni o tych imionach to wieczni chłopcy. Oni nigdy nie dorosną

Wpływ tłumaczeń dzieł Tolkiena na elfickie imiona 

Przekład dzieł literackich pióra Tolkiena stanowi nie lada wyzwanie dla tłumaczy, zarówno w warstwie stylistycznej, jak i językowej. Pierwszego tłumaczenia na język polski podjęła się Maria Skibniewska (1904-1984). Przekład Skibniewskiej mimo kilku błędów, uznawany jest za bardzo dobry. Kolejne przekłady są autorstwa Jerzego Łozińskiego i Marka Obarskiego (Zysk i s-ka, Poznań 1996-1997) oraz Marii i Cezarego Frąców wraz z Aleksandrą Januszewską, Aleksandrą Jagiełowicz i Tadeuszem A. Olszańskim (Amber, Warszawa 2001). 

Pierwsza tłumaczka sagi Tolkiena na język polski przełożyła jedynie część nazw ze Wspólnej Mowy, a w zasadzie niemal tylko te obecne w angielszczyźnie na stałe (jak Wichrowy Czub - ang. Weathertop czy Obieżyświat - ang. Strider). Wszystkie słowa oparte na rdzeniach archaicznych oraz nazwiska (jak Rivendell czy nazwiska hobbitów) pozostawiła niezmienione. 

Poniżej przedstawiamy porównanie oryginalnych wybranych imion z przełożonymi na język polski: 

Zobacz także: Osoby o tych imionach są skazane na finansowy sukces. Sprawdź, czy jesteś w tym gronie

Przekształcanie własnego imienia na elfickie 

W Internecie znaleźć można nie jeden generator imion elfickich, jednak szanse, że powstałe w ten sposób imiona są zgodne z językami, stworzonymi przez Tolkiena są raczej nikłe. Dlatego przedstawimy ci w tym miejscu instrukcję jak tworzyć imiona elfów w oparciu o oryginalne języki wymyślone przez pisarza. 

By przeistoczyć własne imię na imię elfickie, należy najpierw dowiedzieć się, co ono oznacza. Znaczenie imion można odszukać m.in. w książce Bogdana Kupisa pt. „Nasze imiona” lub po prostu w Internecie - przykładowo na stronie https://www.ksiegaimion.com/. 

Gdy znamy już znaczenie naszego imienia, wystarczy wybrać jedno słowo określające je - przymiotnik lub rzeczownik, np. miły, ładna, wspaniałomyślny, rzeka, niebo, las. Następnie musimy znaleźć wybrane słowo w słowniku elfickim, który również dostępny jest w sieci (np. https://endor.forumpl.net/t60-slownik-elficki). Podstawą do stworzenia elfickiego imienia może być również jakaś cecha charakteru, miesiąc urodzenia, ulubiony kolor lub ukochane zwierzę. 

Słowo przetłumaczone na język sindaryjski lub quenejski samo w sobie już może być imieniem elfickim. Jednak osoby bardziej wnikliwe i podchodzące do tego tematu z pełną powagą, będą chciały stworzyć imię całkowicie odpowiadające filozofii tolkienowskiej. Wiąże się to z zasadą, że żadne elfie imię nigdy się nie powtarza - jest tylko jeden Melinon, Othrondor czy Galadhil. W celu uczynienia elfiego imienia unikatowym, można mu zmienić końcówkę lub połączyć ze sobą dwa słowa - rzeczownik odpowiadający przetłumaczonemu na język elficki znaczeniu imienia z przymiotnikiem określającym naszą cechę charakteru, np. uczciwy wilk, szlachetny kwiat, odważny anioł. W tym przypadku również mamy szerokie pole do popisu, nie muszą to być połączenia znaczenia imienia z cechą charakteru, możemy zdecydować się przykładowo na użycie nazwy ulubionego kwiatu lub innego przedmiotu połączonej z określeniem - niebieski tulipan, wielka księga, potężny dąb. 

Zobacz także: Podkowa na szczęście - jak powinna wisieć?

Przykłady elfickich imion stworzonych samodzielnie 

Stosując się do wytycznych wypisanych powyżej, pokażemy ci na przykładach, jak powinny być tworzone imiona rodem z powieści Tolkiena. 

• polskie imię: Celina 
• znaczenie: „niebo” - od łac. caelum 
• cecha charakteru: spokojna 

„Niebo” w języku sindaryjskim to „vilya”, natomiast słowo „spokojna” to w znaczeniu quenyjskim „senda”. Połączenie tych dwóch słów będzie oznaczało „przyjazne niebo” bądź „niebo przyjaźni”. Możemy zatem stworzyć imię Vilyasende - w tym miejscu musimy zaznaczyć, że imiona żeńskie powinny być utworzone z końcówką „-e” lub „-el”, z czego ta druga ma dodatkowe znaczenie i określa córkę. Analogicznie, gdybyśmy chcieli stworzyć imię oznaczające „córka przyjaznego nieba”, zapisalibyśmy je Vilyasendel. 

Jako drugi przykład, stworzymy imię męskie. 

• polskie imię: Łukasz 
• znaczenie: „świt” - od grec. lucius, ‘urodzony o świcie’ 
• charakterystyczna cecha: szczupły 

Jak widać, nie użyliśmy tym razem cechy charakteru, lecz cechę wyglądu - to również jest dopuszczalne podczas tworzenia elfickich imion. Słowo szczupły w języku elfów to „firn”. „Świt” w przełożeniu na język quenyjski oznacza „ara”. W tym przypadku niezależnie jak połączymy te dwa słowa, otrzymamy dobrze brzmiące imię - Arafirn lub Firnara. 

Kolejnym przykładem będzie elfia nazwa stworzona na innej podstawie niż polskie imię. 

• ulubione zwierzę: koń, 
• zainteresowania/hobby: magia 

Słowo „koń” to „roch” w języku sindaryjskim. „Magia” natomiast to „gul” według tego samego słownika. Może znaczenie „magiczny koń” nie jest zbyt trafione, lecz nie zawsze musimy traktować tłumaczenie dosłownie. Efekt końcowy jest naszym zdaniem zadowalający, gdyż elfickie imię damskie może brzmieć w tym wypadku Rochgule, a męskie Gulroch. 

Tworzenie elfickich imion to świetna zabawa. Możemy zatem do woli ją modyfikować. Ciekawym pomysłem jest łączenie ze sobą dwóch pokrewnych słów. Przykładowo: 

• polskie imię: Monika 
• znaczenie: od greckiego słowa „monos” oznaczającego „jedyny”
• wyrazy bliskoznaczne: pierwszy, pierwotny, jeden 

Słowo „pierwszy” w języku quenyjskim to „min”, „pierwotny” - „essea”, zaś „jeden” to w przekładzie na quenyjski oznacza „er”. Pamiętamy o użyciu odpowiedniej końcówki w przypadku damskiego elfickiego imienia i otrzymujemy nazwy: Ermine, Esseamine, Minere, Minessea, Eressee lub Esseaere. Wszystkie brzmią świetnie, prawda? 

Historia Śródziemia, jak i dzieje elfów oraz innych stworzeń wykreowanych przez Tolkiena jest bardzo złożona. Nie da się ukryć, że saga ma już swoje lata, a co za tym idzie, była poddawana przeróżnym interpretacjom, przekładom i po prostu wpływom - czy to ekspertów, czy też pasjonatów twórczości Johna Ronalda Reuela. Można zatem powiedzieć, że ilu jest czytelników, tyle teorii na temat Śródziemia i istot je zamieszkujących, a także ich imion oraz języków. Nie ma jednego sprawdzonego i dogłębnie zbadanego sposobu na tworzenie imion elfickich, dlatego lepiej potraktować to jako zabawę. A zabawa przy tworzeniu imion dla elfów jest naprawdę przednia - gwarantujemy!