Oceń
Rośliny miododajne pełnią szereg ważnych funkcji w ekosystemie. Wystarczy sięgnąć po wielki atlas roślin miododajnych, by dowiedzieć się o nich więcej. Można skorzystać również z krótkiego vademecum, jakim jest ten artykuł.
Znajomość fauny i flory jest niezbędna, gdy chcemy żyć w zgodzie z naturą. Jeśli chcecie wiedzieć jakie gatunki roślin są miododajne oraz jakie rośliny sadzić dla pszczół, to zachęcamy do zapoznania się z artykułem.
Zobacz także: Co oznaczają pszczoły we śnie? Na szczęście to najczęściej dobry omen!
Najbardziej popularne rośliny miododajne - tabela
Rośliny miododajne produkują nektar, pyłek bądź spadź. Określane są mianem kwiatów miododajnych lub roślinami pszczelarskimi. Każda roślina miododajna to dla pszczół pokarm oraz dostarczyciel niezbędnych składników pokarmowych, niezbędnych zarówno do produkcji miodu, jak i do rozmnażania się. Dlatego pszczelarze muszą wiedzieć jakie kwiaty lubią pszczoły, by zapewnić im optymalne warunki rozwoju. Istnieje bardzo dużo roślin miododajnych, tabela poniżej przedstawia najpopularniejsze z nich oraz pokazuje ile miodu i pyłku mogą dzięki nim wyprodukować pszczoły.
| Roślina miododajna | Wydajność miodowa kg/ha | Wydajność pyłkowa kg/ha | Rodzaj rośliny |
| Kasztanowiec zwyczajny | 50 | 25 | Drzewa i krzewy |
| Lipa drobnolistna | 200 | 35 | |
| Akacja | 65 | 15 | |
| Wierzba iwa | 25-35 | 30-45 | |
| Irga błyszcząca | 340 | 12 | |
| Śnieguliczka biała | 190 | 10 | |
| Śliwa domowa | 50 | 10-15 | |
| Wiśnia pospolita | 20-30 | 14 | |
| Gryka | 115-300 | 25 | Rośliny uprawne i chwasty |
| Nostrzyk żółty i lekarski | 680 | 30 | |
| Mniszek lekarski | 20 | 200 | |
| Nawłoć późna | 700-800 | 50 | |
| Facelia | 150-600 | 150-350 | |
| Gorczyca biała konsumpcyjna | 30-160 | 60-100 | |
| Koniczyna biała | 60-110 | 20-30 | |
| Koniczyna czerwona | 80-180 | 20-50 | |
| Lucerna siewna | 50-190 | 70-320 | |
| Chaber nadreński | 500-600 | 260 | |
| Rożnik przerośnięty | 550 | 200-300 | |
| Niecierpek Roylego | 700 | 400 | |
| Nostrzyk biały (dwuletni) | 680 | 40-100 | |
| Kocimiętka naga | 800 | 50 | |
| Mikołajek płaskolistny | 700 | 100 | |
| Dzielżan jesienny | 450 | 45 |
[1]
Zobacz także: Jak rozpoznać prawdziwy miód? Jest na to kilka trików
Rośliny miododajne - przykładowe gatunki
Drzewa i krzewy głównie dostarczają pyłku oraz nektaru pszczołom w okresie wiosennym. Dzięki temu owady mogą się dalej rozmnażać oraz ułatwiać rozwój drzewom, poprzez wcześniejsze zapylenie ich kwiatów. Przykładami tych drzew są:
- wierzba,
- leszczyna,
- klon,
- jabłoń,
- wiśnia.
Chwasty na łąkach i ogródkach to rośliny miododajne wieloletnie. Charakteryzują się różnorodnością, a należą do nich:
- chaber,
- kocimiętka,
- szałwia,
- wrzosy,
- oregano.
Wabią pszczoły intensywnym zapachem oraz żywymi barwami. Różnią się czasem kwitnienia i przekwitania. Dzięki temu te kwiaty miododajne dostępne są dla pszczół od wiosny do jesieni.
Uprawne rośliny miododajne wykorzystywane są też przez ludzi przy produkcji miodu. Plantacje uli są zakładane pod uprawę roślin, które obfitują w kwiaty miododajne. Zaliczyć do nich można grykę zwyczajną i rzepak.
Wysoko wydajnościowe rośliny miododajne to:
- chaber bławatek,
- lebiodka pospolita,
- lipa szerokolistna i drobnolistna.
Wydajność określa się jako wzorcową miarę miodu zebranego na obszarze jednego hektara z rośliny miododajnej przy optymalnym rozwoju.
Zobacz także: Jak zrobić miód pitny? Wypróbuj nasz przepis na napój domowej roboty
Wydajne miododajne rośliny - krótka charakterystyka poszczególnych gatunków
- Facelia
Do najbardziej popularnych roślin miododajnych, a przy tym najbardziej wydajnych, należy facelia błękitna. Jeden hektar uprawy tej rośliny daje około 300 kg miodu. Kwiaty miododajne facelii zakwitają w około 50 dni i dostarczają pszczołom pokarmu przez półtora miesiąca, od czerwca do sierpnia. Najlepszym okresem wysiewu jest przełom marca i kwietnia, dopuszczalny jest również wysiew w sierpniu, który przeznaczony jest na poplon.
- Oregano
Lebiodka pospolita, znana bardziej jako oregano, to roślina, która może dać aż 500-900 kg miodu z jednego hektara odwiedzanego przez pracowite pszczoły. Uprawa tej rośliny miododajnej nie jest trudna - można ją hodować nawet w ogrodzie lub w doniczce. Jeśli zasiejemy ją na wiosnę, zakwitnie w lipcu i będzie utrzymywać kwiaty do końca sierpnia. Ciekawostką jest, że roślina wydziela silną, wyrazistą woń, która zwabia owady, co w rezultacie owocuje dużą produkcją miodu.
- Nawłoć
Wydajność miodowa jesiennej nawłoci jest bardzo duża i wynosi 700-800 kg/ha. Jej żółte kwiatostany przyciągają pszczoły zapachem, a i dla ludzkiego oka są bardzo atrakcyjne. Nawłoć często porasta łąki i brzegi lasów oraz nieużytki, jednak jest to roślina, którą warto sadzić w ogrodzie, gdyż jej wysokie kępy mają piękny zapach i przez prawie całą jesień będą rozświetlać ogród żółtą, słoneczną barwą.
- Lawenda
Lawenda wąskolistna znana jest chyba wszystkim głównie z pięknego zapachu. Pszczołom również ten zapach się podoba i dzięki temu wydajność miodowa tej rośliny wynosi 250 kg/ha. Lawenda jest półkrzewem, który może osiągnąć wysokość 90 cm. Tę piękną fioletową roślinę sieje się wczesną wiosną, a pierwsze kwiat można zaobserwować pod koniec czerwca i cieszyć się ich widokiem do końca lipca.
- Nostrzyk biały
Osobom, które nie interesowały się dotąd fachem pszczelarskim, ta nazwa będzie raczej obca. Nostrzyk biały jest jednak bardzo wydajną rośliną miododajną, gdyż jego nektar pszczoły zbierają nawet w czasie suszy. Z jednego hektara pszczoły mogą zebrać nawet 680 kg nektaru, który oczywiście później przekształcany jest na pyszny miód. Roślina ta posiada drobne białe kwiaty i kwitnie prawie przez całe lato. Nostrzyk nie jest wymagający - zdrowo rośnie w praktycznie każdych warunkach.
- Niecierpek Roylego
To roślina, która przy dobrym stanowisku potrafi osiągnąć nawet dwa metry wysokości. Kwiaty niecierpka są różowe i słodko pachną. Ich wydajność miodowa wynosi aż 700 kg na hektar. Kwiaty pojawiają się w lipcu i cieszą oczy aż do października. Na początku kwitnienia pszczoły mają konkurencję, ponieważ niecierpka lubią odwiedzać trzmiele, jednak w późniejszym czasie można też zauważyć pracujące w kwiatach pszczoły.
- Mniszek lekarski
Powszechnie znana jako mlecz i dmuchawiec roślina o nazwie mniszek lekarski nie jest może najbardziej wydajna miodowo (jedynie 20 kg/ha), lecz umieściliśmy ją w tym zestawieniu ze względu na jej inne walory. Z mniszka lekarskiego robi się nie tylko miód, ale też syrop, który działa przeciwcukrzycowo, moczopędnie, pomaga w dolegliwościach skórnych, żołądkowych i poprawia odporność. Miód z tej rośliny jest niezwykle skuteczny w leczeniu kaszlu i infekcji dróg oddechowych.
- Czyściec prosty
Ta roślina miododajna kwitnie od czerwca do sierpnia, a jej wydajność miodowa wynosi 500 kg/ha. Czyściec jest rośliną wieloletnią, ma lecznicze właściwości, wykazuje działanie przeciwzapalne, antyseptyczne, ściągające i uspokajające. Jest również stosowana przeczyszczająco i wymiotnie, a także znajduje zastosowanie w leczeniu przeziębień, migreny i zapalenia zębów.
- Esparceta (sparceta siewna)
Wydajność miodowa tej rośliny wynosi 80 do 180 kg/ha. Esparceta przyjemnie pachnie, a jej kwitnienie rozpoczyna się pod koniec maja i trwa przez cały czerwiec. Sparceta siewna jest też wykorzystywana przez rolników jako pełnowartościowa i wysokobiałkowa pasza dla bydła. Roślina dorasta do 40-70 cm, a jej kwiaty są koloru różowego i układają się w kiście na szczytach łodyg.
- Gorczyca biała konsumpcyjna
Nazwa tej rośliny jest nieco myląca, gdyż gorczyca wcale nie posiada białych kwiatów. Jej żółte kwiatostany są chętnie odwiedzane przez pszczoły, gdyż wydzielają sporo nektaru. Wydajność miodowa tej rośliny wynosi od 30 do 160 kg/ha. W nasionach gorczycy znajduje się olej, który używany jest do przyprawiania konserw oraz do wytwarzania musztardy.
- Kocimiętka naga
Tę roślinę kojarzą zapewne właściciele kotów, którzy prawdopodobnie nie wiedzą, że jest ona używana nie tylko do zwabiana kotów i do przygotowanych im posłań, lecz również do produkcji miodu. Wydajność miodowa kocimiętki sięga aż 800 kg/ha, jednak roślina ta w Polsce występuje jedynie na południu. Roślina zakwita pod koniec czerwca i kwitnie tylko pięć tygodni. Wydziela zapach zawierający olejki eteryczne, które z kolei mają w składzie substancje feromonowe, a to przyciąga nie tylko kocie, ale i ludzkie nosy.
Zobacz także: Domowa maseczka z miodu rozwiąże twoje problemy skórne. Poznaj właściwości tego cudownego kosmetyku
Jakie rodzaje miodów możemy dostać na polskim rynku?
Na koniec przedstawimy zestawienie najpopularniejszych miodów dostępnych na polskim rynku i ich krótką charakterystykę.
| Rodzaj miodu | Właściwości |
| Gryczany | Ten miód pozyskiwany jest z gryki zwyczajnej. Ma ciemną barwę i zawiera żelazo oraz witaminę C. Pomaga zwalczyć dolegliwości związane z układem krążenia, w tym na tle miażdżycowym. Przyspiesza gojenie się ran, ma właściwości uspokajające i jest naturalnym sposobem na wzmocnienie odporności. |
| Akacjowy | Produkowany jest przez pszczoły z robinii akacjowej, a jego barwa jest jasno-bursztynowa - prawie przezroczysta. Jest bardzo słodki i wykazuje właściwości regenerujące organizm. Skutecznie wspiera leczenie zapalenia górnych dróg oddechowych, schorzeń nerek i układu moczowego, a także działa uspokajająco. |
| Spadziowy | Miód spadziowy powstaje z soku kilku drzew, takich jak modrzew, sosna, klon, dąb, świerk czy jodła. Ma działanie przeciwzapalne i wykrztuśne, dzięki czemu jest nieocenionym wsparciem w leczeniu chorób oskrzeli i płuc. Co ciekawe, miód ten zapobiega tworzeniu się kamienia nazębnego oraz ma właściwości odtruwające. |
| Wielokwiatowy | Jak sama nazwa wskazuje, ten miód powstaje z nektaru wielu kwiatów, dlatego jest zwany również miodem tysiąca kwiatów. Ma jasny kolor i delikatny zapach oraz ma najmniej kalorii ze wszystkich miodów. Stosowany jest w profilaktyce chorób serca i podczas problemów z wątrobą. Jest też naturalnym antybiotykiem. |
| Lipowy | Pozyskiwany jest z lipy szerokolistnej i drobnolistnej, a jego kolor można określić jako jasnożółty. Działa antyseptycznie, przeciwskurczowo, napotnie, przeciwgorączkowo, wykrztuśnie, lekko nasennie i uspokajająco. Miód lipowy może także obniżyć gorączkę i wspomóc w leczeniu schorzeń reumatycznych. |
| Wrzosowy | Zawiera naturalne olejki eteryczne, zatem pięknie pachnie i jeszcze lepiej smakuje. Jest doskonałym wzmacniaczem leczenia grypy i przeziębienia, gdyż posiada właściwości rozgrzewające. Jest polecany również podczas leczenia chorób układu pokarmowego, serca i układu krążenia, dróg moczowych oraz oczu. |
| Rzepakowy | W stanie płynnym ten miód jest prawie bezbarwny, najczęściej jednak kupimy go w stanie skrystalizowanym o barwie białej. Jest szczególnie pomocny w leczeniu wątroby, trzustki, nerek, układu pokarmowego, wrzodów żołądka i dwunastnicy, gdyż zawiera magnez, bor, żelazo i potas. |
| Malinowy | Ten jasnożółty miód zachwyca pięknym zapachem malin i słodkim smakiem. Ma działanie antyseptyczne, rozgrzewające i przeciwgorączkowe. Sprawdzi się podczas leczenia przeziębień i zapaleń górnych dróg oddechowych, a także stosuje się go w nieżycie żołądka, jelit i niedokrwistości. |
| Koniczynowy | Choć wydawać by się mogło, że tak pospolita roślina, jaką jest koniczyna nie może mieć żadnych właściwości leczniczych, to jednak miód powstały z jej kwiatów ma kilka prozdrowotnych cech. Miód koniczynowy pomaga w leczeniu biegunki, zapalenia oskrzeli i zatrzymania moczu. Działa wykrztuśnie i przeciwzapalnie. |
| Nawłociowy | Ten bursztynowy miód ma lekko kwaskowy smak i odznacza się wysoką aktywnością antybiotyczną. Znakomicie wspiera leczenie chorób prostaty i dróg moczowych, zapalenia jelit oraz biegunki. Sprawdzi się także w trakcie leczenia grypy i przeziębienia oraz gdy chcemy obniżyć ciśnienie krwi. |
[2]
To cenne wiedzieć, jakie kwiaty lubią pszczoły, ponieważ od nich zależy kondycja całego ekosystemu, w tym jakość życia ludzi. Jak widać, kwiatów miododajnych jest wiele odmian, warto je znać, by orientować się, jakie rośliny sadzić dla pszczół w swoim ogrodzie lub nawet na balkonie. Rodzajów miodów również bardzo dużo, powyżej wyszczególniliśmy tylko te najbardziej znane i najłatwiejsze do zdobycia. Dobrze jest też orientować się jaki miód pomoże nam i naszym bliskim na różne dolegliwości, a przy okazji mieć świadomość jak ten słodki przysmak powstał.
Źródła:
[1] https://pszczelarstwo.hazuka.pl/rosliny-miododajne/5-rosliny-miododajne
https://www.sadowniczy.pl/Byliny-wieloletnie-dlugo-kwitnace-i-miododajne-cinfo-pol-413.html
https://miodkupujeszpszczolyratujesz.pl/704
[2]http://www.wodr.poznan.pl/baza-informacyjna/rozwoj-wsi/grupy-regionalne/profilaktyka-zdrowotna/item/9077-rodzaje-miodow-i-ich-wlasciwosci-lecznicze
Oceń artykuł
